Vandaag begin ik écht…

Urenlang scrollen op je telefoon, nog één aflevering van je favoriete serie kijken of toch nog maar een extra rondje met de hond voordat je dan eindelijk aan dat ene klusje begint. En datzelfde klusje zette je niet vanochtend pas op je to-do list – nee, dat klusje stond eigenlijk drie weken geleden al op de planning…

 

Er zijn van die dingen waar we ons allemaal wel eens schuldig aan maken. Uitstelgedrag is er daar één van. Ook ik (Kim) maak me hier tot grote frustratie vaak schuldig aan. En toch krijg ik het keer op keer weer voor elkaar om alles wat ik eigenlijk zou moeten doen, zo lang mogelijk voor me uit te schuiven.

 

Dit talent heb ik in de loop der jaren ontwikkeld tot een skill waar je U tegen zegt.

Talent voor uitstellen

Als klein kind had ik al een talent voor dingen uitstellen. Opruimen na het spelen? Dat kan nog wel even wachten – om nog maar te zwijgen over dat taakje wat mijn moeder aan me gaf. Dit talent heb ik in de loop der jaren ontwikkeld tot een skill waar je U tegen zegt. Dat klinkt als een hele prestatie, maar ik ben op een punt beland waar ik toch liever van deze nare gewoonte af kom, dan dat ik hem verder ontwikkel.

 

De oorzaak

Dus, waar komt uitstelgedrag vandaan? Want om er vanaf te komen is het goed om eerst te onderzoeken waar hij vandaan komt, heb ik me altijd laten vertellen. Ik begon wat onderzoek te doen naar uitstelgedrag en kwam verschillende redenen tegen. Eén oorzaak die ik meerdere malen terug zag komen was de angst om te falen.

Zonder dat je het misschien doorhebt, stel je een taak onbewust uit omdat je vooraf al bang bent het fout te doen of je denkt te gaan falen. Wat er vervolgens gebeurt is dat je vertrouwde vriend comfortzone weer even om de hoek komt kijken.

Zijn we dan echt zo bang voor die met pindakaas besmeurde lepel of zit hier iets anders achter?

Maar is dit wel helemaal waar? Ik keek naar mijn eigen situatie en nam het voorbeeld van de afwas. Deze is inmiddels hoger opgestapeld óp de vaatwasser dan er daadwerkelijk in te zitten en zowel mijn huisgenoten als ikzelf lopen hier met een grote boog omheen. Zijn we dan echt zo bang voor die met pindakaas besmeurde lepel of zit hier iets anders achter?

 

Beloningseffect

Mijn onderzoek ging dus verder, want op kleine uitzonderingen na geloof ik niet dat angst me vaker dan me lief is belemmert in klusjes opknappen waar ik eigenlijk geen zin in heb. Er moet haast wel iets anders achter zitten.

Dat gezegd hebbende kwam ik op een theorie over ons brein en het beloningssysteem. Dit komt er op neer dat we voordelen kunnen waarderen van dingen doen die in de toekomst liggen, maar we voordelen van een directe beloning meer in het “nu” kunnen waarderen. Volg je me nog? Kort gezegd betekent het gewoon dat ons brein graag direct verzadigd, oftewel, beloond wordt.

Terug naar het voorbeeld: de gedachte aan een schoon servies én een opgeruimde keuken maakt me blij, maar dit beeld ligt in de toekomst. De weg er naartoe – die stapel wegwerken en vervolgens de vaatwasser weer uitladen – maakt me een stuk minder gelukkig. Als ik dus op dit moment voor een directe bevrediging kan kiezen, kies ik toch nog even voor die grote boog er omheen in plaats van echt aan de slag te gaan.

 

Nieuwe motivatie

Dit inzicht geeft nieuwe motivatie. Nu we weten waar het vandaan komt, kunnen we er dus ook echt wat aan doen. Als het gaat om een directe beloning die je in het “nu” kan waarderen, zouden we onszelf ook een directe beloning kunnen geven als compensatie. Denk bijvoorbeeld aan een lekker kopje koffie (uit je schone servies!) na het inruimen van de vaatwasser, of een voetmassage na een flinke work-out.

Als dit werkt, kunnen we er op een gegeven moment naartoe van deze compensatie af te stappen en onszelf op de lange termijn aanleren dat we niet altijd voor de instant beloning hoeven te gaan, maar de uitgestelde beloning soms ook gewoon genoeg is.

 

Dit is een van mijn favoriete uitspraken die ook op het onderdeel ‘uitstelgedrag’ van toepassing kan zijn.

Start before you’re ready

Voor diegene die het net zoals ik het Content Creation programma aan de Upstarter hebben gevolgd, zal de uitspraak “Start before you’re ready” geen onbekende uitspraak zijn. Dit is een van mijn favoriete uitspraken die ook op het onderdeel ‘uitstelgedrag’ van toepassing kan zijn – al helemaal in het kader van nieuwjaar resoluties die voor de deur staan.

Want wat is nu een beter moment om te starten met het afleren van uitstelgedrag met de start van het nieuwe jaar in het vooruitzicht. Ik hoor je denken: “Ja precies, 1 januari is daar hét perfecte moment voor”.

Fout gedacht lieve lezers. Van uitstel komt afstel, dus start maar gewoon vanaf vandaag – ook al ben je er mentaal gezien nog niet helemaal klaar voor. En dat mag in het begin best met een beetje hulp van die compensatieregeling. Want dat telt ook. Vind ik ;-)