Het ‘stop-met-jezef-druk-opleggen’ stappenplan
Het meest kritisch ben je vaak naar jezelf. Je wilt enorm veel en hebt daardoor allerlei dingen te doen. En iets afzeggen, ho maar. Je denkt er niet aan om iets af te raffelen en legt de lat dan ook lekker hoog. Beetje veel gevraagd, vind je niet? Hierdoor heb je constant enorme verwachtingen van jezelf, maar ben je tegelijkertijd zelden tevreden aan het einde van de dag. Herkenbaar?
I want it all and I want it now
Veel starters leggen zichzelf enorme druk op. Er moet van alles bereikt worden, to-do-lijsten moeten worden afgevinkt en de carrière mag niet te langzaam op gang komen. Je wilt het allemaal en het liefst nu. Hoe moet je jezelf anders kunnen meten aan succesvolle leeftijdsgenoten? Of het aantal dat zelfs nog jonger is dan jij en soms tijdens de studie al de ene na de andere mijlpaal weet te bereiken?
Gemotiveerd of uitgeput?
Kortom: no time to waste, er moeten dingen gebeuren. Je bent gemotiveerd, je gaat er helemaal voor. Maar tegelijkertijd merk je steeds vaker dat je een constant uitgeput gevoel hebt. Het lijkt ook wel alsof je to-do-lijst nooit korter wordt en je successen vooral worden overschaduwd door alles wat er fout gaat. Maar het gevoel dat je tijd mag maken om stil te staan bij wat er goed gaat? Dat ken je niet. Je moet door! Succes wacht op niemand.
Verwachtingen
Jezelf druk opleggen wordt vooral veroorzaakt door twee factoren: de verwachtingen die anderen van je hebben en de verwachtingen die je van jezelf hebt. Verwachtingen van anderen zijn bijvoorbeeld de verwachtingen van je ouders, je familie, je vrienden of je collega’s. En om aan al die vele verwachtingen te kunnen voldoen, ‘moet’ je vooral een hele hoop. Als je dat allemaal niet doet, zal de ander (of jijzelf) nooit tevreden zijn. Je moet jezelf dus constant bewijzen.
Pfff. Hoe houdt een mens dat vol? Het antwoord is: niet. Of in ieder geval niet lang. Wanneer je van jezelf constant van alles moet, niet kunt genieten van je successen en nooit tevreden mag zijn, geeft je dat een enorm demotiverend gevoel. Op de lange termijn schiet je daar niets mee op.
Hoe zorg je ervoor dat je stopt met jezelf die constante druk op te leggen en in plaats daarvan weer productief aan de slag gaat?
Stap 1: word je bewust van de druk die je jezelf oplegt
Een voortdurend gevoel van onrust en ontevredenheid is vaak een onbewust proces. Je bent je er niet van bewust dat het gebeurt, maar het slokt ondertussen wel al je tijd en energie op. De eerste stap is daarom je hiervan bewust te worden. Merk op als je aan het einde van de dag weer eens baalt dat je je to-do-lijst niet af hebt en leer begrijpen waar dat ontevreden gevoel vandaan komt.
Stap 2: van ‘moeten’ naar willen
Denk je vaak in termen van ‘ik moet nog…’? Let er eens op hoe vaak je het woord ‘moeten’ eigenlijk gebruikt. Probeer hier het woord ‘moeten’ te vervangen voor ‘willen’. Ga bij jezelf na of je alles wat je zogenaamd van jezelf moet, ook echt wilt. In plaats van de vraag te stellen ‘Wat moet ik nog doen?’, vraag je jezelf af: ‘Wat wil ik doen?’ Wat wil je nu echt? Waar sta jij achter? Waar krijg je energie van?
Stap 3: leer prioriteiten stellen
Nu je van moeten naar willen bent gegaan, is het tijd om hier de prioriteiten uit te filteren. Wat is het meest belangrijk? Als je een bepaald iets wilt bereiken, wat zou er dan echt bovenaan dat to-do-lijstje moeten staan? Waar begin je mee? Schrijf je to-do’s op in volgorde van belangrijkheid en probeer je hier echt aan te houden. Niet alleen zal je merken dat dit effectiever werkt, je krijgt er ook een gelukkiger gevoel van. Je besteedt immers geen tijd meer aan alle kleine dingen waar je voorheen in verzeild raakte omdat dit ‘moest’.
Stap 4: blijf realistisch en vergelijk jezelf niet met anderen
Belangrijk hierbij is om realistisch te blijven. Wat is echt haalbaar in de tijd die je hebt? Cruciaal hierbij is om je niet te vergelijken met anderen. Dit kan je beeld van wat realistisch is namelijk enorm verkleuren. Heeft je oud-klasgenootje van de middelbare school al drie jaar een succesvolle onderneming? Dan is het niet realistisch om over een half jaar precies hetzelfde te ambiëren. Stel realistische doelen. En mocht je jezelf toch met een ander willen vergelijken, kijk dan in hoeverre je je door de ander kunt laten inspireren.
Stap 5: durf vaker ‘nee’ te zeggen
Wanneer je jezelf druk oplegt, moet je een hele hoop. Niet alleen op werkvlak, maar ook in je sociale leven en je vrije tijd. Etentjes, afspraken, hobby’s. Je moet er naast je werk wel een rete-interessant leven op nahouden! Toch? Mis. Tijd voor jezelf inplannen en even op adem komen zijn ook heel belangrijk. Wees vooral niet bang om een keer een afspraak af te zeggen of bij voorbaat ‘nee’ te zeggen. Een avond ‘even helemaal niks’ (ook als dat heel niet-ambitieus op de bank met een dekentje en Netflix betekent) doet wonderen.
Stap 6: kijk naar wat er wel goed gaat
Je leest het vaak in artikelen die gaan over dingen die succesvolle mensen doen: bijhouden wat er allemaal wel op rolletjes loopt. De focus richten op het positieve, in plaats van je fouten uitvergroten en daar een hele nacht over piekeren. Je kunt jezelf dit heel eenvoudig aanleren door bijvoorbeeld elke avond voor je gaat slapen drie dingen op te schrijven die er die dag goed gingen.
Stap 7: wees een beetje lief voor jezelf
Last but not least: vergeet je strenge zelf en probeer jezelf in plaats daarvan aan te spreken op een wat mildere toon. Er is niks mis met jezelf nu en dan toespreken, maar wanneer je jezelf constant afkraakt werkt dit averechts. Wees een beetje lief voor jezelf. Het is fijn als je het makkelijk met anderen kunt vinden, maar bedenk dat je vooral met jezelf door één deur moet kunnen. Van al dat gevit en gevloek in je gedachten word je bepaald niet vrolijk. Mocht je jezelf weer betrappen op strenge of demotiverende mantra’s, vraag jezelf dan af: zou ik dit ook zo tegen een vriend/vriendin/familielid zeggen?