In gesprek met passie-expert José Lenders

‘Maak werk van je passie’, na de vele bezoekjes aan de website van de Upstarter is deze zin erg blijven hangen. Het zette mij ook aan het denken: wat is een passie eigenlijk? En misschien een relevantere vraag: hoe komt het dat we soms geen werk maken van onze passie en hoe keren we dit weer om?

 

Voor mijn koffiedate ga ik daarom in gesprek met José Lenders, succesvol ondernemer en coach en helpt mensen sinds 1997 ‘van werkstress naar passie’. Volgens haar ontstaat stress als er iets belangrijks van ons wordt afgenomen, als we door iets van onze missie hier op aarde worden afgehouden. Als dit geregeld gebeurt dan kunnen we er zelfs ziek van worden. Door samen met mensen te ontdekken wie ze in essentie zijn, hoopt ze dit te voorkomen. Ik spreek haar vanuit Amsterdam achter mijn laptop, zonder koffie maar met een kop thee. We begroeten elkaar en het gesprek komt meteen lekker opgang.

 

Hoe is je bedrijf ontstaan?

“Ik ben zelf heel lang ernstig ziek geweest. Door het ziek zijn heb ik iedereen geraadpleegd om te kijken wat ik nodig had, maar ik vergat hierbij om mezelf te raadplegen. Er was een moment dat ik dacht: wat gebeurt er eigenlijk in mijn leven? Er moet iets zijn wat ik niet zie. Ik ontdekte dat er een duidelijk systeem zat in mijn ervaringen; ik was aan anderen meer trouw dan aan mij zelf.
Toen zag ik de ontwikkeling die mijn leven zin zou geven en het besluit was snel genomen: ik wil trouw zijn aan mezelf, ongeacht hoe dat eruitziet. Mijn zingeving is nog steeds trouw zijn aan mezelf en anderen helpen om dit ook te zijn.”

“6 weken later ben ik mijn bedrijf begonnen, dus vanuit de rolstoel naar 40 uur werken.”

“Inmiddels bestaat mijn bedrijf 25 jaar en kom ik er steeds meer achter dat in ieders leven een systeem zit. We willen ergens naartoe, betekenis hebben en we ervaren het pas als het ons wordt afgenomen. Dat gebeurt in ieders leven op diverse manieren. Als we dat actief terugpakken kan er niks anders dan passie zijn. Daar hoeven we niks voor te doen, dan gaan we er op een natuurlijke manier voor en dan neemt niemand dat meer af.”

Hoe ga jij te werk als coach?

“Er zit altijd een systeem in de manier waarop we van onze zingeving afgaan. Er is altijd een pijn die het meeste raakt en die terugkomt. Ik heb als kind altijd het idee gehad dat ik heel hard moest werken om erbij te horen. Dus bij mij was dat de angst ‘ik word in de steek gelaten’ en dat is in heel veel facetten teruggekomen in mijn leven. Op het moment dat we de pijn pakken, de kern, dan wordt het een boek met allemaal hoofdstukken. En als we die hoofdstukken allemaal gaan lezen dan komen we eigenlijk tot de conclusie dat het boek maar een titel heeft.” Mijn titel was dus ‘ik word in de steek gelaten’.”

“Dat is in feite de bril waardoor we zijn gaan kijken omdat het zo vaak voorkomt. Ik noem dat de rode draad. Vervolgens stel ik de vraag: “Wie zou je zijn als je niet het gevoel had in de steek gelaten te worden?”

“Ze worden op die manier eigenaar van hun stress maar ze worden ook eigenaar van wie ze eigenlijk willen zijn.”

Op het moment dat ze besluiten om dit terug te pakken en hier niet op terugkomen, dan creëren ze de mogelijkheid voor hun hersenen om dit systeem te vervangen, want je hersenen kunnen systemen vervangen. Dit is waar ik mee werk.”

“Alle informatie die we verzamelen op welke manier dan ook, komt altijd neer op een van de twee systemen. Het oude systeem waardoor je je belemmerd voelt en het nieuwe waar je naartoe wilt. In je weg ernaar toe kan er alleen maar passie ontstaan omdat er passie vrijkomt voor wie je wilt zijn.”

Weten mensen altijd gemakkelijk wie ze in essentie zijn?

“Als ik mensen vraag wie ze zouden zijn als ze wel hun gevoel zouden volgen, duurt het niet lang voordat ze met een antwoord komen. Op het moment dat ze de rollen die ze innemen zien als een strategie voor een diepe wens dan zitten we al dichtbij de pijn. Als ze dat als een systeem kunnen zien, kunnen ze het ook makkelijk aan de kant schuiven.

“Als mensen hier komen gaan ze vaak 10 situaties uitleggen. Ze zoeken voor elke situatie een oplossing. Maar op het moment dat we dit samenvatten is er maar één oplossing, wie ben je eigenlijk? En hoe zou je erop reageren als je vanuit je zelf zou leven?”

“Als je eigenlijk iemand bent die de wereld positief wil beïnvloeden. Wat doet zo iemand dan in een conflict of in een benarde situatie? Stel deze vraag maar vijf keer. Je hersenen kunnen niet anders dan antwoorden te zoeken op vragen, dat is nu eenmaal hoe het werkt. Sommige antwoorden zijn misschien nog te groot om uit te voeren, of je snapt nog niet goed hoe je ze in de praktijk moet brengen, maar stel ze nog maar een keer en nog maar een keer. Totdat er een antwoord komt dat voor jou nu haalbaar is. Stap voor stap leef je zo meer vanuit je nieuwe boek, vanuit wie je eigenlijk bent en geef je betekenis aan je leven.

Wat maakt jouw werk zo leuk?

“Mensen komen uit de slachtofferrol en worden regisseur van hun eigen verhaal en elke keer dat dit gebeurt, vind ik weer een wondertje. Ze zeggen vaak na de eerste twee gesprekken: “is het zo simpel?” Dat vind ik heel fijn, ze krijgen zoveel inzichten in de logica van hun leven. Omdat ze eerder alles afzonderlijk van elkaar zagen en niet het systeem, waren ze heel druk met al deze dingen los van elkaar op te lossen. Mensen in laten zien dat leven vanuit je passie eigenlijk heel simpel is, is een wonder voor mij elke keer weer.”